Kliknij aby oglądnąć

Lato w Gminie Zakliczyn - Paleśnica

Opublikowano: piątek, 19, lipiec 2024 tekst: Kazimierz Dudzik, foto: Stanisław Kusiak

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - PaleśnicaMiejscowość położona w południowej części Gminy Zakliczyn, w dolinie Paleśnianki, której centrum przecina droga krajowa nr 975. Lokacja wsi na prawie niemieckim miała miejsce za panowania Kazimierza Wielkiego w 1351 roku – zabiegał o nią ród Gryfitów z Rożnowa. Wioska istniała jednak już znacznie wcześniej, niektóre źródła mówią nawet o 1086 roku! Według legendy to właśnie stąd miał pochodzić słynny wojownik Klemens, który poległ w 1241 roku podczas bitwy z Mongołami pod Legnicą. Paleśnica była osadą rzemieślniczą, w której zajmowano się przede wszystkim kowalstwem i płatnerstwem – według lokalnej tradycji podczas bitwy pod Grunwaldem w 1410 roku, rycerze polscy używali mieczy wykutych z paleśnickiej stali. Paleśnica mogła się rozwinąć dzięki wydobywanym rudom żelaza w pobliskiej Rudzie Kameralnej. Swoją nazwę wioska również zawdzięcza kuźni. Do produkcji stali wykorzystywano kuźnicę wodną, którą nazywano pałecznicą i taka była też pierwotna nazwa miejscowości (u Jana Długosza pojawiają się także: Palyecznica oraz Paleschnycza).

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Paleśnica

Lato w Gminie Zakliczyn - Olszowa

Opublikowano: czwartek, 18, lipiec 2024 tekst: Kazimierz Dudzik, foto: Stanisław Kusiak

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - OlszowaMiejscowość położona na południu Gminy Zakliczyn, na wschód od drogi nr 975 w kierunku z Zakliczyna do Paleśnicy.


Pierwsza wzmianka pisana o tej miejscowości pochodzi z kronik Jana Długosza, który opierając się na przekazach Wincentego Kadłubka, wspomina miejscowość z 1215 roku. Na kartach dziejów pojawia się także nazwisko Achacego Taszyckiego, w którego władaniu była Olszowa na początku XVI wieku. Pod koniec XVIII wieku wybudowano tu piękny dwór szlachecki, który był otoczony wspaniałym parkiem w stylu angielskim. Ostatnią właścicielką dworskich włości była hrabina Stecka. Po II wojnie światowej dwór został gruntownie przebudowany i zaadoptowany na szkołę podstawową, która mieściła się tam do 2001 roku.

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Olszowa

Lato w Gminie Zakliczyn - Melsztyn

Opublikowano: środa, 17, lipiec 2024 tekst: Kazimierz Dudzik, foto: Stanisław Kusiak

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - MelsztynMelsztyn swoją ogólnopolską sławę zawdzięcza ruinom zamku należącego w średniowieczu do bardzo możnego i wpływowego rodu Spycimirów Melsztyńskich.

Zamek powstał w latach 1340 – 1354 na wzgórzu, u stóp którego płynął wówczas Dunajca. Fundatorem i budowniczym zamku był Spycimir, słynny kasztelan krakowski, który zakupił Charzewice i we wschodniej części miejscowości zbudował zamek. Protoplasta Melsztyńskich i Tarnowskich nazwał zamek Mühlstein – co oznacza kamień młyński.

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Melsztyn

Lato w Gminie Zakliczyn - Lusławice

Opublikowano: wtorek, 16, lipiec 2024 tekst: Kazimierz Dudzik, foto: Stanisław Kusiak

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - LusławiceMiejscowość położona w centralnej części Gminy Zakliczyn, sąsiaduje od wschodu z Zakliczynem. Historia Lusławic jest bardzo długa, pierwsze wzmianki pisane pochodzą z początku XIII wieku. Jednak Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z 1880 roku donosi, że Lusławice to starożytna osada, niegdyś miasteczko, podupadłe skutkiem wojen i zaburzeń domowych. Można więc przypuszczać, że losy tej wioski są znacznie starsze, niż się powszechnie uważa. Słynny historyk i etnograf Feliks Jan Szczęsny Morawski podaje, że miejscowość powstała w 1231 roku, za sprawą Ludysława (Ludpława, Lucława), możnego rycerza pochodzącego z Niemiec. Miejscowość w XIV wieku znajdowała się w rękach Gierałtów – Ośmiorogów, a w ciągu stuleci zmieniała właścicieli. Lusławice zasłynęły na całą Rzeczpospolitą w drugiej połowie XVI wieku. W całej Europie, w tym również na ziemiach polskich rozwijała się reformacja. Silny ruch stworzyli arianie, popularnie zwani Braćmi Polskimi, a jedną z najsłynniejszych siedzib były Lusławice, które należały do rodziny Taszyckich, gorliwych wyznawców nowej wiary.

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Lusławice

Lato w Gminie Zakliczyn - Kończyska

Opublikowano: poniedziałek, 15, lipiec 2024 tekst: Kazimierz Dudzik, foto: Stanisław Kusiak

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - KończyskaMiejscowość leżąca w centralnej część Gminy Zakliczyn, na wschód od Zakliczyna przy drodze krajowej nr 980. Historia zaczyna się w 1215 roku w relacjach Wincentego Kadłubka, o czym pisze Jan Długosz opierając się na przekazach swego wielkiego poprzednika.

W średniowieczu miejscowość należała do parafii Opatkowice, czyli obecnego Zakliczyna. W przekazach pojawia się także ród Gierałtów – Ośmiorogów, który miał we władaniu Kończyska pod koniec XIV wieku. W 1883 roku w Kończyskach powstaje Klasztor Sióstr Bernardynek. Jego fundatorkami były: Maria Jadwiga Jurkiewicz (pełniła również funkcję pierwszej przełożonej) oraz siostry hrabianki Ostrowskie: Helena, Julia oraz Karolina. Siostry zakonne aktywnie włączyły się w życie społeczne wioski. Już w 1911 roku powstała przyklasztorna szkółka elementarna, a siostry również zaczęły uczyć mieszkańców robótek ręcznych. Tutaj to powstały także dwie wspólnoty o czynnym charakterze, z których jedna działa w Brazylii, a kolejna w Stanach Zjednoczonych.

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Kończyska

Wakacje na Orliku w Paleśnicy

Opublikowano: niedziela, 14, lipiec 2024 Robert Kraj

Czytaj więcej: Wakacje na Orliku w Paleśnicy Dzieci, młodzież oraz dorosłych, którzy chcą aktywnie spędzić wakacyjny okres, zachęcamy do udziału w zajęciach organizowanych na Orliku w Paleśnicy.

 

Wszyscy chętni mają możliwość atrakcyjnego spędzania czasu wolnego. Można skorzystać z gry w piłkę nożną, siatkówkę, koszykówkę, w tenisa ziemnego dla dzieci i dorosłych.

Przy orliku zlokalizowany jest plac zabaw dla najmłodszych oraz siłownia plenerowa w Otwartej Strefie Aktywności.

Planowane jest rozegranie licznych turniejów w gry które dla wielu na początku mogą wydawać się „egzotyczne” jak Mölkky /fińskie kręgle/ oraz uwielbiana prze Francuzów oraz mieszkańców Beneluksu /Belgia, Holandia, Luksemburg/ gra w Boule /Pétanque/.

 

Wszystkich serdecznie zapraszamy

Lato w Gminie Zakliczyn - Jamna

Opublikowano: sobota, 13, lipiec 2024 tekst: Kazimierz Dudzik, foto: Stanisław Kusiak

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - JamnaTo najmniejsza i najwyżej położona miejscowość Gminy Zakliczyn, będąca jednocześnie najpopularniejszym adresem turystycznym Gminy Zakliczyn.

 

Do Jamnej wygodnie dotrzemy drogą gminną skręcając w Paleśnicy za mostem na wschód. Zjazd jest dobrze oznakowany.


Pierwsza informacja o Jamnej pochodzi z 1370 roku. Ze źródeł historycznych wynika, że wioska była własnością dziedziców zamku rożnowskiego i należała do parafii w Paleśnicy. Odległa historia Jamnej jest bardzo słabo udokumentowana, natomiast wydarzenia z września 1944 roku zapisały się znacznie w lokalnej pamięci. Lesiste, trudno dostępne wzgórza Jamnej były doskonałym miejscem dla partyzantów. Od lipca do listopada 1944 roku działał tutaj aktywnie batalion Barbara Armii Krajowej pod dowództwem kpt. Eugeniusza Antoniego Borowskiego ps. „Leliwa”.

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Jamna

Lato w Gminie Zakliczyn - Gwoździec

Opublikowano: piątek, 12, lipiec 2024 Kazimierz Dudzik

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - GwoździecNajwiększa obszarowo miejscowość w Gminie Zakliczyn leżąca w jej północnej części przy drodze powiatowej Melsztyn - Dębno. Badania archeologiczne pozwoliły ustalić, że osadnictwo na terenie Gwoźdźca istniało już 7 tysięcy lat temu, o czym świadczą wyjątkowo interesujące znaleziska; fragmenty warsztaty tkackiego, narzędzi krzemiennych, nóg glinianego posągu oraz co wydaje się najbardziej fascynujące szczątki prehistorycznego jabłka.

Pierwsze informacje ze źródeł pisanych o Gwoźdźcu pochodzą z początku XIV wieku i donoszą o istniejącej już wówczas parafii. Szlachecka część Gwoźdźca (gdyż istniały także części: królewska – Zagrody i duchowna – Prebenda, obie nazwy do dziś funkcjonują wśród mieszkańców), zawsze należała do właściwych czasowo panów na zamku melsztyńskim. W połowie XIV wieku kasztelan krakowski Spycimir z Melsztyna zakupił Gwoździec wraz z Charzewicami oraz Zawadą Lanckorońską od rycerza Charza, co w roku 1347 poświadczył król Kazimierz Wielki. Na początku XV wieku Gwoździec trafił w ręce Mikołaja herbu Trąby, ojca Spytka założyciela Zakliczyna nad Dunajcem. Ostatnimi właścicielami Gwoźdźca byli Lanckorońscy. Warto zaznaczyć, że w wiosce od 1820 roku funkcjonowała szkoła trywialna, a w latach 80. powołano do życia szkołę ludową, jednak pierwsze wzmianki o szkole pojawiły się już w 1596 roku.

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Gwoździec

Lato w Gminie Zakliczyn - Filipowice

Opublikowano: czwartek, 11, lipiec 2024 Kazimierz Dudzik

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - FilipowiceMiejscowość położona nad Dunajcem w zachodniej części Gminy Zakliczyn przy drodze powiatowej Zakliczyn - Czchów. Pierwsze informacje o wiosce pochodzą z 1360 roku, kiedy to Kazimierz Wielki stwierdza, że połowa wsi należy do rycerzy: Zmysława, Mikołaja i Grzegorza z Filipowic, a nie do Króla.


W Filipowicach w 1865 roku powstała Szkoła Ludowa, w której 5 klas ukończył Jędrzej Mytnik - autor monografii Filipowic.


Według lokalnego historyka i kronikarza Jędrzeja Mytnika, autora bardzo interesującej monografii o Filipowicach, zostały one założone przez pewnego rycerza Filipa, urzędnika z Sądu ziemskiego z Czchowa około 1400 roku, który zgodnie z przekazem Mytnika, został nagrodzony tymi włościami za waleczność podczas jednej z wojen za czasów Władysława Jagiełły. Filip wybudował dwór i nazwał miejscowość od swego imienia. W swoich dalszych przekazach Jędrzej skupia się na roli Dunajca w życiu mieszkańców, a w szczególności zmianie koryta rzeki, która to zabierała to oddawała chłopom ich ziemię. Dosyć dokładnie opisuje powodzie z lat minionych oraz szkody jakie wyrządziły. Wzmiankuje, że podczas powodzi z 1813 roku wraz z prądem do Filipowic przybył Krzyż wraz z figurą Pana Jezusa, który do dnia dzisiejszego zdobi Kościół. W monografii opisywani są także ówcześni mieszkańcy oraz ich posiadłości. Jędrzej Mytnik opisuje także wydarzenia z I wojny światowej, która również miała swoje epizody w Filipowicach. Należy podkreślić, że Książki dla moich dzieci i innych ludzi… ręcznie spisane Jędrzeja Mytnika to bardzo ciekawy przykład ludowego opisywania historii. Książka pisana głównie o mieszkańcach wsi – chłopach oraz dla chłopów.

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Filipowice

Lato w Gminie Zakliczyn - Faściszowa

Opublikowano: środa, 10, lipiec 2024 tekst: Kazimierz Dudzik, foto: Stanisław Kusiak

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - FaściszowaMiejscowość położona we wschodniej części Gminy Zakliczyn, po południowej stronie drogi nr 980 Jurków - Biecz. Podczas badań archeologicznych odkryto w Faściszowej narzędzia oraz naczynia pochodzące z różnych epok: kamienia, brązu oraz żelaza. Najstarsze znaleziska liczą sobie około 5 tysięcy lat. Pierwsze informacje o wiosce pochodzą z kronik Jana Długosza, który posiłkując się danymi Wincentego Kadłubka wymienia i opisuje Phaszczechową. Była to jedna z pierwotnym nazw, która ciągle ewoluowała i tak przez Faszczechową, Fasczechową, utrwaliła się Faściszowa.

Na początku XV wieku jest własnością Mikołaja Rogalca herbu Strzemię. Następnie przechodzi we władanie rycerza Jarolda, który jest płatnikiem dziesięciny na rzecz parafii w Opatkowicach (obecnym Zakliczynie). Wiek XVI przyniósł podział Faściszowej pomiędzy kilku właścicieli m.in. Taszyckich, Błońskich, Pileckich i przechodzenie poszczególnych części w różne ręce.

Czytaj więcej: Lato w Gminie Zakliczyn - Faściszowa