Ranking zamożności samorządów „Wspólnoty” za rok 2015 (cz. 2 – zamożność powiatowa)

„Wspólnota” do zamożności powiatowej podeszła w dwójnasób pokazując zamożność per capita (w przeliczeniu na osobę) zamożność mieszkańców miast na prawach powiatu i powiatów jako takich. Dla młodszych czytelników przypomnienie skąd się to wzięło. Otóż przed reformą administracyjną wdrożoną w życie w 1999 roku mieliśmy 49 województw w Polsce, z których wiele straciło status miasta wojewódzkiego. Twórcy reformy, aby osłodzić tym miastom gorycz degradacji dali im status tzw. powiatów grodzkich – w takiej roli znalazł się i Tarnów i sąsiedni Nowy Sącz. Do tego doszły miasta śląskie i nadmorskie, którym nijak nie można było wydzielić skrawka jakiegoś, który by miasto otaczał. Tak wyszło 48 miast, które mają status powiatów grodzkich. Które są bogate, które biedne i jak wypadają w tym zestawieniu miasta – powiaty z Małopolski, o tym poniżej.

Najzamożniejsze miasta – powiaty w Polsce

1. Sopot – zamożność per capita – 6616 zł 02 gr
2. Płock – zamożność p.c. – 5162 zł 52 gr
3. Gliwice – zamożność p.c. – 5125 zł 97 gr

Najbiedniejsze miasta – powiaty w Polsce

1. Świętochłowice – zamożność per capita – 2776 zł 04 gr
2. Piekary Śląskie – zamożność per capita – 2997 zł 00 gr
3. Siemianowice Śląskie – zamożność p.c. – 3042 zł 04 gr

Sopot od samego początku jest liderem tego rankingu i podobnie jak w zestawieniu miast wojewódzkich w przypadku Warszawy, różnica jest tak duża, że miastu z najsłynniejszym w Polsce molo w najbliższej przyszłości konkurencja nie zagrozi. Z kolei mazowieckie miasto – symbol polskiej petrochemii Płock – awansowało z pozycji 4 na jakiej było sklasyfikowane po roku 2014. Płock 4 miejsce w zestawieniu miał jeszcze tylko za rok 2007. Najczęściej jest wiceliderem rankingu. Najniższy stopień podium to z kolei najlepsza lokata śląskich Gliwic w zestawieniu. Co ciekawe, Gliwice w 2009 roku sklasyfikowane były dopiero na 16 miejscu. Na dole tabeli mamy do czynienia z tzw. „śląską strefą biedy”, której synonimem jest cała post przemysłowa trójka miast i Bytom zajmujący w rankingu 4 miejsce od końca. Określenie „śląskiej biedy” ująłem w cudzysłów, bo jak się poniżej okaże, „biedne” Świętochłowice są ponad dwukrotnie zamożniejsze od najbogatszego w Polsce powiatu ziemskiego. Zanim przejdę do powiatów ziemskich jeszcze tylko podsumowanie małopolskiej, grodzkiej dwójki.

Tarnów wyżej niż Nowy Sącz

W Małopolsce mamy dwa miasta o statusie powiatowym; Tarnów i Nowy Sącz. Bogatsza jest stolica naszego subregionu; Tarnów z zamożnością per capita na poziomie 4261 zł 79 gr zajmuje w ogólnopolskim zestawieniu 10 pozycję. Najlepszym wynikiem Tarnów szczycił się w rankingu za rok 2012 kiedy to zajmował 8 lokatę. Nowy Sącz z zamożnością per capita 4107 zł 77 gr zajmuje 13 miejsce w rankingu miast na prawach powiatu za rok 2015. W ostatnich trzech latach Nowy Sącz spada konsekwentnie o jedną pozycję rok do roku. Warto przypomnieć, że w najlepszym 2002 roku Nowy Sącz był wiceliderem tego rankingu.

Polska powiatowa

Najzamożniejsze w Polsce powiaty znajdują się daleko od nas.

1. Powiat człuchowski – woj. Pomorskie – zamożność p.c. – 1294 zł 86 gr
2. Powiat przysuski – woj. mazowieckie – zamożność p.c. – 1253 zł 69 gr
3. Powiat świdwiński – woj. zachodniopomorskie – zamożność p.c. – 1045 zł 44 gr

Jeszcze tylko jeden powiat w Polsce za rok 2015 szczyci się zamożnością per capita wynoszącą powyżej 1000 zł na mieszkańca, to powiat milicki w Dolnośląskim. Na próżno szukać przedstawiciela Małopolski w pierwszej, drugiej, trzeciej, a nawet czwartej dziesiątce. Najzamożniejszy małopolski powiat z zamożnością p.c. 816 zł 65 gr, to powiat miechowski, który w zestawieniu krajowym zajmuje 45 lokatę, co oznacza w stosunku do roku 2014 spadek o 12 lokat. Potem jest długo, długo nic i na 122 miejscu mamy kolejny małopolski powiat z zamożnością p.c. 714 zł 29 gr – powiat oświęcimski. Trzecim małopolskim powiatem jest powiat gorlicki z zamożnością p.c. 700 zł 80 gr, który w zestawieniu krajowym zajmuje 135 miejsce, a w naszym sąsiedzkim zestawieniu powiatowym jest liderem.

Powiatowy ranking zamożności po sąsiedzku:

1. Powiat gorlicki – zamożność p.c. – 700 zł 80 gr (135 w kraju)
2. Powiat brzeski – zamożność p.c. – 566 zł 26 gr (137 w kraju)
3. Powiat proszowicki – zamożność p.c. – 531 zł 83 gr (269 w kraju)
4. Powiat dąbrowski – zamożność p.c. – 510 zł 90 gr (275 w kraju)
5. Powiat tarnowski – zamożność p.c. – 489 zł 87 gr (287 w kraju)
6. Powiat nowosądecki – zamożność p.c. – 450 zł 32 gr (306 w kraju)

Dla naszego lidera miejsce 135 w krajowym rankingu jest najgorszą lokatą w historii zestawienia. Powiat gorlicki w najlepszych czasach lokował się w pierwszej setce, a w roku 2009 był sklasyfikowany na 66 miejscu. Wicelider, powiat brzeski spadł w porównaniu do roku 2014 o kilkanaście pozycji. Najwyżej powiat brzeski był w 2008 roku (209 pozycja) a najniżej rok później – 267 pozycja w rankingu. Powiat tarnowski notuje spadek o 5 lokat w porównaniu do 2014 roku. Poza tym powiat tarnowski w całej historii rankingu zanotował tylko jeden spektakularny awans z pozycji 297 w roku 2009 na pozycję 277 w roku 2010.

Najbiedniejsze powiaty w Polsce

1. Powiat łomżyński – woj. podlaskie – zamożność p.c. – 338 zł 48 gr
2. Powiat skierniewicki – woj. łódzkie – zamożność p.c. – 400 zł 30 gr
3. Powiat przemyski – woj. podkarpackie – zamożność p.c. – 400 zł 65 gr

Sklasyfikowanych w rankingu jest 314 powiatów ziemskich i od 2010 roku niezmiennie tabelę zamyka powiat łomżyński. Warto zwrócić uwagę w rankingu na powiat kaliski, który w pierwszej dekadzie XXI wieku był czerwoną latarnią rankingu powiatowego, a od 2010 roku systematycznie pnie się w górę. Obecnie powiat kaliski zajmuje 304 pozycję.

W ostatnim odcinku omówienia rankingu dochodów jednostek samorządu terytorialnego 2015 „Wspólnoty” opiszę bogactwo mniejszych miast w tabeli której znajduje się Zakliczyn oraz zaprezentuję ranking sąsiedzki w tej kategorii.