Faust Socyn - życie i myśl

„Opisać żywot Fausta Socyna krótko i pobieżnie – byłoby to poniżej godności tak poważnego męża, opisać zaś obszernie i dokładnie – byłoby może ponad nasze siły. Albowiem krzywdą jest dla cnoty, jeśli pośpiesznie i niedbale przedstawimy zasługi znamienitych ludzi, a o tym zaiste mężu, jak o nikim dotąd, należy mówić nie tylko starannie, lecz także z talentem” – pisał Samuel Przypkowski. W niedzielę 3 marca 2024 roku Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach zaprasza do udziału w interdyscyplinarnej konferencji poświęconej życiu i myśli duchowego przywódcy arian – awangardy intelektualnej XVI- i XVII-wiecznej Europy.

W Lusławicach 420 lat temu zmarł Faust Socyn – włoski reformator religijny, teolog, pisarz-polemista i poeta. Stworzył doktrynę religijną braci polskich, a od jego nazwiska polski arianizm znany jest w Europie jako socynianizm. Od 1598 związany był z ośrodkiem braci polskich w Lusławicach. „Faust Socyn. Życie i myśl” to interdyscyplinarna konferencja organizowana przez Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w 420. rocznicę śmierci i 485. rocznicę urodzin tej wybitnej postaci. Lusławice to niewielka miejscowość o wielkiej historii, w którą wpisała się obecność najznamienitszych myślicieli i artystów: bracia polscy, Faust Socyn, Jacek Malczewski, Krzysztof Penderecki. Wielowymiarowość tego miejsca jest niezwykła i silnie naznaczona dziedzictwem minionych epok. Lusławice zapisały się przed wiekami na kartach historii dzięki obecności wielkiego myśliciela Fausta Socyna. Od tej pory malownicza wieś stała się stolicą myśli ariańskiej, miejscem funkcjonowania radykalnej wspólnoty etycznej, która własne przekonania łączyła z poszanowaniem pluralizmu, przestrzenią wymiany myśli, politycznej i religijnej wolności, wspólnoty idącej na wskroś podziałów w społeczeństwie. Tu rodziły się i promieniowały na świat przełomowe (jak na owe czasy) postulaty społeczne, religijne i etyczne, a także myśl ariańska, wprowadzające pełnię tolerancji, zniesienie podziałów, równość płci, powszechny dostęp do edukacji i pacyfizm.

Podczas konferencji zostaną poruszone kluczowe konteksty historyczne działalności braci polskich, przybliżając zarówno sferę intelektualną, edukacyjną i wydawniczą ruchu, jak i przełomowe wydarzenia mające wpływ na dzieje reformacji. Wydarzeniu towarzyszyć będzie wystawa starodruków pochodzących z jednej z największych w Polsce prywatnych kolekcji poświęconych braciom polskim. W prezentowanych zbiorach znajdą się m.in. starodruki z XVII wieku, w tym 2 tomy pism Fausta Socyna wydane w Amsterdamie w 1668 roku oraz tom z pracami Jonasza Szlichtynga z 1665 roku. Wyjątkowym wydarzeniem w ramach konferencji będzie pokaz filmów Bracia Polscy oraz Sąd nad Braćmi Polskimi w reżyserii Stanisława Janickiego połączony ze spotkaniem z autorem.

Niedziela, 3 marca 2024, Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach

SESJA I

9:00–9:15 Otwarcie
9:15–10:15 Maciej Miezian (Muzeum Historyczne Miasta Krakowa)
Socyn i Miechowita. Kulisy pewnego wydarzenia z dnia 30 kwietnia 1598 roku
10:15–11:45 dr Michał Wiśniewski (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie; Międzynarodowe Centrum Kultury)
Adolf Szyszko-Bohusz. Kreator narodowej tożsamości i Mauzoleum Fausta Socyna (wykład wraz ze zwiedzaniem Arboretum Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach)
11:45–12:00 Przerwa
12:00–13:30 Stanisław Janicki
Projekcja filmów Bracia Polscy (1980) i Sąd nad Braćmi Polskimi (1984) oraz spotkanie autorskie z reżyserem

SESJA II

12:00–13:30 Stanisław Janicki
Projekcja filmów Bracia Polscy (1980) i Sąd nad Braćmi Polskimi (1984) oraz spotkanie autorskie z reżyserem
13:30–14:00 Przerwa
14:00–15:45 Małgorzata Gmiter (Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS; Zarząd Ochrony i Konserwacji Zespołów Pałacowo-Ogrodowych)
Architektura zborów ariańskich w Polsce (wykład wraz ze zwiedzaniem Arboretum Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach)
15:45–16:00 Przerwa
16:00–17:00 Maciej Miezian (Muzeum Historyczne Miasta Krakowa)
Koniec zgody Narodów. Kryzys reformacji w Krakowie na przełomie XVI i XVII wieku

Wystawa starodruków oraz spotkanie z właścicielem kolekcji Dariuszem Ciepielą. Najcenniejsze publikacje jednej z największych w Polsce prywatnych kolekcji poświęconych braciom polskim eksponowane w przestrzeniach foyer w godzinach konferencji.

W trakcie trwania konferencji istnieje możliwość korzystania z kawiarni czynnej w budynku ECMKP.

W celu bezpłatnych rezerwacji miejsc na wybrane sesje zapraszamy uczestników indywidualnych oraz grupy zorganizowane pod numerem telefonu: 14 665 10 30 lub za pośrednictwem adresu e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Liczba miejsc ograniczona!
Więcej informacji pod numerem telefonu: 14 665 10 30 lub za pośrednictwem adresu e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

źródło informacji: ECMKP Lusławice