Tu i ówdzie słyszy się teraz, że covid poprzewracał dotychczasowe relacje społeczne, że trudno ludzi zmobilizować do wyjścia z domów i że ciężko zainteresować kogokolwiek jakąkolwiek ofertą kulturalną.

Tymczasem projekt Stowarzyszenia "Klucz" działającego przy Zakliczyńskim Centrum Kultury pod nazwą "Uniwersytet na piechotę" który dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków Gminy Zakliczyn pokazał zupełnie co innego. Koordynatorki; Maria Chruściel i Ewelina Siepiela nie miały żadnego problemu z naborem uczestników. Na pozór mogłoby się wydawać, że podróże do pobliskich; Iwkowej i Lipnicy Murowanej czy podsądeckiego Podegrodzia to żadna atrakcja, tymczasem ze zjazdu na zjazd mieliśmy coraz więcej chętnych.

Pierwszy zjazd "Uniwersytetu na piechotę" to kierunek Lipnica Murowana i Nowy Wiśnicz; dwa historyczne miasteczka, przy czym Lipnica Murowana była lokowana na początku XIV wieku, a Nowy Wiśnicz na początku wieku XVII. Dziś Lipnica Murowana jest osadą wiejską, a Nowy Wiśnicz (podobnie jak Zakliczyn, choć 11 lat wcześniej) po kilkudziesięciu latach odzyskał ponownie prawa miejskie.

Okazało się, że już w samej Lipnicy Murowanej spotkanie w miejscowym Domu Kultury z dyrektor Agnieszką Żołną – Zdunek było bardzo ciekawe, a w szczególności informacje o genezie lipnickiego konkursu palm wielkanocnych i jego bohaterach; Józefie Piotrowskim, który w 1958 roku ogłosił I konkurs Palm na Niedzielę Palmową oraz nieuleczalnie chorym i zmarłym przedwcześnie Zbigniewie Urbańskim z Lipnicy Murowanej, który wykonał palmę o wysokości 36 metrów i 4 centymetrów. Po jego śmierci rekordową palmę (37 metrów i 78 centymetrów) wykonał w 2019 roku, 21-letni mieszkaniec Lipnicy Górnej Andrzej Goryl.

Zanim Lipnica Murowana dzięki pomysłowi Piotrowskiego stała się słynna na całą Polskę, to warto przytoczyć ciekawą i zabawną dziś anegdotę o tym, jak przed laty konkurs wywołał konflikt z ówczesnym lipnickim proboszczem ks. Janem Sarną, którego irytowało że wysokie palmy wnoszone do kościoła zasłaniają całą ambonę i dotykają wiszących u sufitu żyrandoli. Bojąc się o ich wytrzymałość ustawiał w Niedzielę Palmową przed kościołem pniak (jak wspominają mieszkańcy) i sam siekierą obcinał te palmy, które były za wysokie.

Po przystanku w Lipnicy Murowanej udaliśmy się do Nowego Wiśnicza, a konkretnie do zamku wzniesionego przez Jana Kmitę w XIV wieku, a dopiero na przełomie XVI i XVII wieku stał się własnością Lubomirskich, by w latach 1615–1621 poprzez rozbudowę dokonaną staraniem Stanisława Lubomirskiego, wiśnicki zamek stał się jedną z najokazalszych wczesnobarokowych rezydencji obronnych Rzeczypospolitej. Tutaj uczestnicy "Uniwersytetu" podzielili się na dwie grupy, które naprzemiennie uczestniczyły w warsztatach historycznych „Od Batorego do Sobieskiego" i zwiedzając zamek, a na zakończenie już wszyscy razem udali się na obiad do zamkowej kawiarni.

Założeniem "Uniwersytetu na piechotę" nie są bynajmniej wycieczki turystyczne, ale przede wszystkim zaciekawienie uczestników lokalnym dziedzictwem kulturowym, w tym spotkania z ludźmi, którzy o to dziedzictwo poprzez swoją działalność zawodową bądź zamiłowanie się troszczą. Wiele na to wskazuje, że już podczas pierwszego zjazdu udało nam się ten cel osiągnąć, bo na kolejny zjazd do Rożnowa, Tropia, Czchowa i Iwkowej mieliśmy jeszcze więcej chętnych, ale o tym zjeździe co nieco napiszę więcej w kolejnym artykule.

Do fotorelacji z Lipnicy Murowanej i Wiśnicza zaprasza Stanisław Kusiak.