Wielką frajdę, podczas ostatniego weekendu, mieli miłośnicy melsztyńskiego wzgórza i bogatej historii tamtejszej warowni. O randze i znaczeniu Melsztyna w dziejach Królestwa Polskiego przypomina telewizyjny serial „Korona królów”. A więc ogólnopolska promocja całkiem darmo! Jakże tego nie wykorzystać… W dwóch obozach, po przeciwległych stronach dumnej melsztyńskiej baszty, nabierającej ostatnimi czasy renowacyjnego kolorytu, już w piątkowe popołudnie rozbiły się pierwsze grupy rekonstrukcyjne z Polski Południowej. Łącznie na III Biesiadzie Rycerskiej na melsztyńskim wzgórzu zamkowym pojawiło się 11 zespołów rekonstrukcji historycznej, bawiąc i ciesząc oko przybyłej tu z całego regionu turystycznej gawiedzi.

Nikt sobie nie robił problemów z kapryśnej pogody w sobotnie przedpołudnie, oficjele z Burmistrzem Zakliczyna, radnymi miejskimi i powiatowymi, z sołtysem Franczykierm z wnuczkiem przy boku, w kręgu całej rycerskiej rodziny symbolicznie otworzyli bramę grodu. W ciągu dwudniowych popisów przy zamkowych ruinach z przepięknym widokiem na Dolinę Dunajca, zaprezentowały się następujące grupy rekonstrukcyjne, oto ich krótkie charakterystyki:

Drużyna Najemna Rujewit - gospodarz Biesiady, główny partner organizatorów

Utożsamiani z żółto-ciemno-brązowymi barwami. Odtwarzają późny X wiek i początek XI wieku, jako drużyna najemna, stąd w ich szeregach zarówno Słowianie, Skandynawowie, jak i Rusini. Należą do Sojuszu Grodów Pogranicza oraz często współpracują z Braćmi Dobrzyńskimi - Komandoria Krakowska. Zajmują się odtwarzaniem ówczesnego sposobu walki oraz życia codziennego. Działają na terenie Krakowa.

Grupa Rzemieślnicza LEDE

To grupa rzemieślnicza zajmująca się całym procesem obróbki wełny, od ścięcia z owcy, przez przędzenie, farbowanie, tkanie, szycie, aż do ozdabiania. Prowadzi warsztaty tworzenia z filcu i dzieli się wiedzą na temat rzemiosła. Na wystawianym stoisku, można było spróbować własnych sił i wykonać filcowe koraliki. LEDE pokazuje proces tkania krajek bardkowych i tabliczkowych, przędzenia, plecenia sznurków i pasów ozdobnych różnymi metodami, tworzenia kaletek, woreczków z materiału i filcu.

Bractwo Lugiów

Zainspirowani filmami, m. in. "Krzyżakami” Forda, czy serialem pełen magii i pięknej muzyki „Clannadu”, "Robin Hood’em". Jednak krokiem milowym stały się dla nich książki Roberta E. Howarda z serii "Conan". To bohater tych książek zwrócił im uwagę na dawne czasy i ich ideały. Proste zasady moralne i kodeks honorowy, według którego żył Conan, urzekły trójkę założycieli. Kolejną lekturą, która pchała do poszukiwania wiedzy, okazał się „Cykl Piastowski” Karola Bunscha. Z czasem odnaleźli potężnych Celtów z ich religią i wspaniałą sztuką. Odkryli wojowników germańskich i ich potomków - wikingów. Są drużyną, która ma w swoich szeregach zarówno wojów Mieszka I, jak i wikingów.

Drużyna Wilcy

Na swojej stronie facebookowej napisali: „W przedostatni tydzień czerwca wybraliśmy się z wizytą do Melsztyna, na imprezę organizowaną przez Drużynę Najemną Rujewit. Pomimo złych prognoz pogoda dopisała, a i śmiechu było co niemiara. Co do osiągnięć, to udało się nam uprowadzić pannę młodą z pobliskiego wesela (oczywiście oddaliśmy), natomiast Jaromir zajął 3 miejsce w turnieju walk 1 vs 1. Dziękujemy organizatorom oraz uczestnikom (zwłaszcza grupie łuczniczej Trichord) za świetną zabawę

Wiciędzy Jarowita

Słowiańsko-wikińska drużyna wojów wczesnośredniowiecznych. Zajmują się odtwarzaniem życia Słowian i wikingów z przełomu IX-XI wieku. Działają na terenie Nowego Sącza i okolic. Idea stworzenia drużyny powstała w 2005 r., ale urzeczywistniła się dopiero pod koniec roku 2006 w składzie liczącym 7 osób. Jako drużyna nawiązuje do kultury materialnej i duchowej Słowian i wikingów z okresu IX i X wieku. Zajmują się odtwarzaniem wojennego rzemiosła, rekonstrukcją broni, uzbrojenia oraz strojów i przedmiotów codziennego użytku, zgodnie z kulturami i okresem, jaki odtwarzają. Do dzisiaj w ich oddziałach od początku pozostała cała Rada Starszych, tj. Björn, Naszbor, Falmir, czyli pasjonaci rekonstrukcji, którzy sami drużynę założyli i przez lata pielęgnowali i rozwijali swoje pasje oraz doświadczenie.

Zespół Scheda

„Było bowiem między Danią, Słowiańskim Krajem i Jutlandią zamarznięte całe Morze Bałtyckie, tak że rozbójnicy przychodzący ze Słowiańskiego Kraju splądrowali niektóre okolice Danii, a pośrodku morza na lodzie były założone gospody dla przyjezdnych”. Ich muzyka, podobnie jak legendarne karczmy na Bałtyku, leży gdzieś pomiędzy Polską a Skandynawią, łączy ich fascynacja historią i etnicznymi brzmieniami, a tworząc muzyczną opowieść wykorzystują takie instrumenty, jak znana już w czasach wikingów tagelharpa, dudy, irlandzkie bouzouki oraz różnego rodzaju bębny. Zespół wystąpił w Melsztynie z recitalem w składzie: Wit Scheda, Michał Biel, Michał Górka i Agnieszka Oramus. Grupa stanęła na czele z instrumentami muzycznym w dłoniach, zamiast z orężem, jednej z grup walczących o melsztyński zamek.

Bractwo Świętego Jakuba

Bractwo ma na celu dawać dobre świadectwo o zmarginalizowanych i owianych mnóstwem krzywdzących mitów czasów pełnego średniowiecza. Rekonstrukcja, którą zajmuje się bractwo, ma na celu nie tylko odtwarzanie techniki wojennej i uzbrojenia, ale przede wszystkim kultury i próby odtworzenia sposobu myślenia ludzi średniowiecza, zwłaszcza z doby walk o krzewienie i obronę chrześcijaństwa. Dla zachowania historycznej przejrzystości, ramy czasowe okresu, którego odtwarzaniem zajmuje się bractwo, są ściśle określone i jest to okres od rozpoczęcia II Krucjaty w 1147 roku, poprzez upadek Jerozolimy, kampanię Ryszarda Lwie Serce, złupienie Konstantynopola, aż po najazdy mongolskie na Europę, dochodząc do zaniechania idei wypraw do Ziemi Świętej i głębokich przemian gospodarczych, kulturowych i ideologicznych z tym związanych w połowie XIII wieku. Członkowie bractwa biorą udział w licznych turniejach rycerskich, jarmarkach średniowiecznych oraz festynach.

Trichord

Trichord - po prostu postrzelajmy razem z łuków. Trzy zaprzyjaźnione małżeństwa, które połączyła wspólna pasja i zainteresowanie historią, założyły grupę łuczniczą Słowian i wikingów. Mają wiele pomysłów, świetnie bawią się z dziećmi. Organizują naukę strzelania z łuku, podpowiedzą jak odróżnić łucznictwo wschodnie od śródziemnomorskiego, są znawcami ubiorów oraz oręża, organizują warsztaty historyczne, zabawy historyczne aktywizujące całe rodziny, znają się na ziołach. Łucznicy z Grybowa to Dobrawa, Groa, Arn, Brodir i Sambor.

Pruscy Rycerze Chrystusowi - Bracia Dobrzyńscy

Są grupą rekonstrukcji historycznej zajmującą się odtwarzaniem zakonu rycerskiego Fratres Milites Christi De Dobrin z XIII w. Oficjalna nazwa Pruscy Rycerze Chrystusowi, zwani też Kawalerami Jezusa Chrystusa, a po łacinie Fratres Milites Christi (de Prussia, de Dobrzyn, de Mazovia) – zakon rycerski zorganizowany przez biskupa pruskiego Chrystiana pomiędzy 1216 a 1228 r. w celu ochrony Mazowsza i Kujaw przed najazdami pruskimi. W tym samym roku utworzenie zakonu zatwierdził papież Grzegorz IX, a książę Konrad I Mazowiecki nadał im w posiadanie część Ziemi Dobrzyńskiej, razem z Dobrzyniem nad Wisłą. Był to jedyny zakon rycerski, który powstał i ukształtował się na ziemiach polskich. Grupy rekonstruuje Zakon Świętego Benedykta, działający do dziś w Opactwie Tynieckim, i krótki okres czasu w Krakowie (odłam słowiański). Jako benedyktyni obejmują swym działaniem całe średniowiecze.

Poczet Bagiennych z Wieżycy

Grupa rekonstrukcji historycznej II połowy wieku XIII w Małopolsce. Organizują imprezy edukacyjne, otwarte i zamknięte (np. współpraca z innymi grupami rekonstrukcyjnymi).

Kompania Gryfitów

Kompania Gryfitów z Krakowa jest grupą rekonstrukcji historycznej, zajmującą się odtwarzaniem kultury rycerskiej i dworskiej przełomu XIV i XV wieku. W ramach działalności upamiętniają jeden z ważniejszych rodów, żyjących w tym okresie na terenie dzisiejszej Małopolski. Gryfici, zwani również Świebodzicami, zajmowali poczesne miejsce wśród średniowiecznego możnowładztwa. Członkowie rodu byli krzyżowcami, wojewodami i kasztelanami oraz wysoko postawionymi duchownymi. Wznosili rezydencje obronne (m. in. zamek w Rożnowie) i fundowali klasztory (m. in. Klasztor Bożogrobców w Miechowie, Opactwo Benedyktynek w Staniątkach). Odkrywanie powikłanej historii małopolskich możnowładców uważają za istotny element ich rekonstrukcyjnych zadań. Chętnie powitają w ich gronie osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z rekonstrukcją.

Tyle o współczesnych wojach. W programie pierwszego Dnia Biesiady dużym zainteresowaniem cieszyła się bitwa o zamek. W gronie walczących bez pardonu Piotr Kriger z Nowego Sącza, dwukrotny mistrz świata dwóch kategorii w walkach rycerskich. I w melsztyńskim turnieju pozostał niezwyciężony, jego lśniąca, stalowa zbroja, z czerwoną tarczą, przy jego słusznym wzroście, robiły wrażenie na publice, a szczególnie na białogłowach. Równie ciekawe okazały się potyczki łuczników, tych większych i małych, niewiasty też próbowały swoich sił. Kto nie przepadał za chrzęstem oręża, a trzeba przyznać, że rycerze okładali się mieczami i tarczami niemiłosiernie, mógł wziąć udział w warsztatach tańca dworskiego. Zgłodniali mogli liczyć na swojskie jadło Grupy Regionalnej Charzewice i KGW z Gwoźdźca. A na pamiątkę - kubek z widoczkiem, T-shirt z nadrukiem, magnes albo historyczno-turystyczne wydawnictwa Stowarzyszenia "Klucz".

Warto wspomnieć o wsparciu i zabezpieczeniu imprezy przez jednostki OSP z Faliszewic i Melsztyna oraz Gwoźdźca, ci ostatni zaopatrywali dodatkowo uczestników biesiady w wodę. ZCK i Stowarzyszenie „Klucz” podjęły się koordynacji całej imprezy, zapewniły też wikt „rycerstwu” i wodę pitną oraz przygotowało całą arenę Biesiady z pomocą ZUK i sołectwa pod wodzą sołtysa Franczyka oraz życzliwych osób prywatnych. Konferansjerką zajął się dyr. ZCK Kazimierz Dudzik.

Wieczorem nastąpił obrzęd kulminacyjny tego dnia: po Nocy Kupały - puszczanie wianków nad Dunajcem. Przypomnijmy: w nocy z 21 na 22 czerwca, w letnie przesilenie, dawni Słowianie obchodzili Noc Kupały – święto witalności i płodności. Po przejęciu przez chrześcijaństwo nazywano to święto Nocą Świętojańską, która - w zmienionej formie - obchodzona jest po dziś dzień.

Niebawem relacja z drugiego dnia Biesiady Rycerskiej.

III Biesiada Rycerska w Melsztynie realizowana przez Stowarzyszenie "Klucz" przy wsparciu finansowym ZCK, Województwa Małopolskiego i Powiatu Tarnowskiego.

Impreza pod patronatem Posła na Sejm i Honorowego Obywatela Gminy Zakliczyn - Michała Wojtkiewicza, Marszałek Anny Pieczarki, Starosty Tarnowskiego Romana Łucarza i Burmistrza Dawida Chrobaka.