Przejście do firmy KM-Net

SKO

domosW bieżącym roku parafia w Domosławicach obchodzi dwieście dwudziestą rocznicę powstania.
Jej pełna metryka jest zdecydowanie starsza, gdyż kontynuuje tradycję parafii melsztyńskiej. Przy tej okazji wspominane są fakty z historii parafii oraz ludzie z nią związani. Dotyczy to równiej jej proboszczów. Wśród nazwisk najczęściej wymienianych znajduje się nazwisko księdza Macieja Smoleńskiego, znanego każdemu autora monografii zamku melsztyńskiego wraz z dodatkiem o Domosławicach. I właściwie na tym powszechna wiedza o ks. Smoleńskim się kończy. Na końcu wspomnianej książki, jej autor napisał, że przybył do Domosławic dnia 7 czerwca 1876 r., a siebie określił jako „płoczanin” (pis. org.). Zwróciło to moją uwagę czy na pewno chodzi o Płock na Mazowszu i jakie były losy księdza Macieja Smoleńskiego, skoro znalazł się w naddunajeckiej parafii. Okazało się, że ks. Smoleński to niezwykle ciekawa postać o bogatej historii, a jego najmłodszy brat Władysław, to znany polski historyk z przełomu XIX i XX w.

kssmolenskiMaciej Smoleński urodził się 23 lutego 1832 r. we wsi Grabienice Małe w okolicach Mławy (obecnie powiat mławski, gmina Strzegowo), jako najstarsze dziecko Józefa Smoleńskiego (1809 – 1858) i jego żony Balbiny Smosarskiej (1812 – 1901). Rodzina posiadała niewielki majątek ziemski i zaliczała się do typowej drobnej szlachty mazowieckiej. Maciej miał siedmioro rodzeństwa. Edukację przyszły historyk Melsztyna rozpoczął w szkole przy kościele parafialnym w Niedzborzu (do tej parafii nadal należą Grabienice Małe), a kontynuował w czteroklasowej szkole w Mławie. Do stanu kapłańskiego przygotowywał się w Seminarium Duchownym w Płocku i Akademii Duchownej w Warszawie. Być może, na wybór takiej drogi życia wpływ miało dwóch braci ciotecznych ojca, księża Jan i Antoni Wolińscy. Święcenia kapłańskie ksiądz Maciej otrzymał w 1858 r. i rozpoczął pracę jako wikariusz u boku księdza Antoniego Wolińskiego, proboszcza w Lipnie, w ziemi dobrzyńskiej. W marcu 1861 r. został proboszczem parafii w Dulsku, również w ziemi dobrzyńskiej. Wraz z właścicielem wsi, Aleksandrem Wysockim, prowadził ożywioną działalność społeczną oraz antyrosyjską. Znane stały się jego patriotyczne kazania. Wobec pogarszającego się stanu zdrowia księdza Wolińskiego, biskup płocki powierzył mu w 1865 r. administrowanie parafią w Lipnie. Władze rosyjskie bacznie obserwowały działalność księdza Smoleńskiego i ostatecznie internowały go w lutym 1866 r. w klasztorze karmelitów bosych w Oborach. W październiku tego roku udało się mu zbiec. Przedostał się do Austro-Węgier i przez kilka lat pracował jako wikariusz w okolicach Pragi czeskiej. Po powrocie na Mazowsze nie mógł już pełnić żadnych obowiązków administracyjnych, dlatego ponownie udał się do monarchii Franciszka Józefa. Tym razem była to Galicja. Najpierw był kapelanem w klasztorze Sióstr Miłosierdzia (szarytek) w Załoźcach (na północ od Tarnopola, nad Seretem), a potem jako wikariusz w Wielopolu. W 1876 r. został proboszczem naddunajeckiej parafii w Domosławicach. Funkcję tę sprawował do śmierci. Ksiądz Smoleński zmarł 8 października 1899 r. w szpitalu św. Łazarza w Krakowie. Jako proboszcz w Domosławicach wykazywał wielkie zainteresowanie życiem parafialnym oraz wieloma codziennymi sprawami jej mieszkańców. Przyczynił się do rozwoju miejscowego szkolnictwa, a poświęcony przez niego w 1888 r. budynek szkoły, z późniejszymi przebudowami, istnieje do dziś. Przez całe swoje dorosłe życie wykazywał duże zainteresowanie historią i pozostawił po sobie kilka znaczących prac z tego zakresu. Już w 1858 r. opublikował Opis kościoła parafialnego w Lipnie. W 1869 r. ukazał się jego książka Cztery kościoły w ziemi dobrzyńskiej. Znalazły się w niej dzieje kościoła i klasztoru w Oborach oraz kościołów w Rużu, Dulsku i Dobrzyniu. Najwięcej miejsca poświęcił klasztorowi w Oborach wraz z opisemtamtejszej cudownej figury Matki Bożej Bolesnej i otrzymanych za jej pośrednictwem łask. W 1888 r. ukazało się opracowanie o zamku melsztyńskim: Melsztyn. O zamku i jego panach, o kościele i plebanach, z dodatkiem o Domosławicach (wyd. w Krakowie u Władysława Ludwika Anczyca). Praca ta nadal wykorzystywana jest przez historyków i mimo upływu lat nie straciła swojej wartości.

Wśród zainteresowań księdza Macieja Smoleńskiego znajdowała się także edukacja katechetyczna. Świadczą o tym inne jego publikacje: 1870 r. – Pamiątka pierwszej komunii świętej. Bierzmowanie; 1881 r. – tłumaczenie z jęz. francuskiego Obowiązki chrześcijanina względem Boga; 1883 r. Prawidłowa przyzwoitość; 1884 r. Obrzędy wielkotygodniowe. Nie można pominąć również zainteresowań literackich. Ich przykładem może być Pieśń do Matki Bożej w obrazie oborskim (zamieszczona w książce Cztery kościoły…, Lwów 1869, s. 7.) czy opowiadania w rodzaju powiastek dla młodzieży: Siostra Wiktoria (1870 r.) i Dobra Berta (1878 r.). Napisał również kilka haseł do Encyklopedii kościelnej oraz artykułów do prasy katolickiej. Warto wspomnieć, że również ksiądz Julian (1834 – 1909), młodszy brat księdza Macieja Smoleńskiego, zaangażowany był w działalność patriotyczną. Za nią został zesłany na Syberię w 1862 r., ale dość szybko powrócił, objęty amnestią z okazji wstąpienia na tron carski Aleksandra III. Ks. Maciej opiekował się przez pewien czas swoim najmłodszym bratem (młodszym o 19 lat) Władysławem (1851 – 1926),który dzięki wsparciu starszego brata ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie w Warszawie, a wkrótce został jednym z najwybitniejszych polskich historyków przełomu XIX i XX w.

Jak widać proboszcz domosławicki, który trafił nad Dunajec z dalekiego Mazowsza był postacią o bogatej i ciekawej historii. Zarówno swoją działalnością duszpasterską, społeczną i naukową zapisał się na stałe w dziejach Domosławic i regionu zakliczyńskiego.

Partner zakliczyninfo

TKK

 

Warto zobaczyć

Archiwum

Rozlicz PIT Online z PITax.pl dla OPP.
Projekt realizujemy we współpracy z IWOP.

© Oficjalny Portal Internetowy Głosiciela. Wszelkie prawa zastrzeżone.