Od czas do czasu publikuję na Zakliczyninfo różnego rodzaju rankingi sąsiedzkie, zazwyczaj odnoszące się do wcześniej publikowanych rankingów ogólnopolskich dotyczących takich spraw, jak ostatni publikowany przeze mnie na podstawie rankingu „Wspólnoty” sąsiedzki ranking zamożności gmin: http://www.zakliczyninfo.pl/index.php/samorzad/419-nie-bogactwo-samorzadow-malopolski-i-tarnowskiego-czesc-2  Tak się składa, że dotąd nie było okazji do tego, aby zestawić budżety instytucji kultury, których organizatorami są samorządy gminne, a pewnie szkoda to i błąd z naszej strony, bo – jak uświadomiłem sobie po niedawno odbytej rozmowie z pewną osobą zasiadającą w Radzie Miejskiej w Zakliczynie – wielu mieszkańców ma na ten temat bardziej mitologiczne niż rzeczywiste pojęcie.

Mit pierwszy dotyczy zarobków pracowników instytucji kultury i tak zwanych trzynastek oraz premii. Fakt jest taki, że pracownicy instytucji kultury jako jedyna grupa samorządowej administracji publicznej jest pozbawiona trzynastych pensji od 15 lat. Na jedyne gratyfikacje, na jakie mogą liczyć pracownicy instytucji kultury to pensja – najniższa spośród innych grup zawodowych administracji (pracownicy Urzędu Miejskiego, Oświata, GOPS, ZUK). Nie ma w instytucji kultury funduszu socjalnego który zastępuje tzw. świadczenie urlopowe. Pracownik instytucji kultury nie ma co liczyć na premię, może zakładać że dostanie nagrodę roczną pod warunkiem że instytucję kultury na nagrody roczne stać. Pisząc wprost; jeśli instytucja kultury wypracuje na te nagrody środki z własnej działalności. Jest jeden wyjątek w kwestii nagród – to tzw. nagrody jubileuszowe i w tym przypadku dyrektor instytucji kultury nawet gdyby nie chciał, to musi dać pracownikowi nagrodę jubileuszową do które prawo pracownika wynikają ze stażu pracy i przepisów Kodeksu Pracy. Kolejny mit dotyczy finansowania przez budżet gminny imprez, programów kulturalnych i Bóg wie jeszcze czego. Zgodnie z przepisami Ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i rozporządzenia do tej ustawy, obowiązkiem organizatora jest zapewnienie możliwości prowadzenia działalności instytucji kultury. Taki zapis ustawowy nie jest jednoznaczny z obowiązkiem finansowania przez organizatora (Gminę), zatem organizator nie musi finansować wszystkich kosztów działalności instytucji kultury. Przyjęło się, że dotacja organizatora powinna pokrywać koszty osobowe oraz koszty utrzymania mienia instytucji kultury. Najlepiej prześledzić to na przykładzie dotacji do Zakliczyńskiego Centrum Kultury, która na rok 2016 wynosi 465 tys. złotych. Wynagrodzenia 7 pracowników etatowych zatrudnionych na 6 etatach oraz pochodnych od tych wynagrodzeń (ZUS, FP, etc.) a także delegacje, szkolenia oraz wspomniane wyżej świadczenia urlopowe w ZCK to w skali roku kwota - 297 600 zł. Pracownicy etatowi ZCK to: dyrektor , księgowa (3/4 etat) , instruktor ds. kultury, specjalista ds. administracyjno – biurowych, redaktor naczelny Głosiciela, referent , choreograf ZF Gwoździec (1/6 etat). Umowy cywilne (tak zwane śmieciowe) to kwota w skali roku 125 000 zł. W takiej formie zatrudniamy: 12 osób; 4 gospodarzy świetlic, 4 instruktorów artystycznych – po dwóch dla ZF Gwoździec i Orkiestry Filipowice, administratora portalu, koordynatora sportu szkolnego, instruktora zajęć dla dzieci w ratuszu, osobę sprzątającą ratusz. Usługi obce mają wartość 80 000 zł, jest to roczny koszt energii elektrycznej, zużycia gazu, wywozu śmieci, koszty ścieków, opłat pocztowych i bankowych, opłat za licencje komputerowe, etc. Zsumujmy koszty i dotację. Dotacja budżetowa dla ZCK - 465 tys. złotych, koszty zaprezentowane powyżej – 297 600 + 125 000 + 80 000 = 502 600 złotych. Trzeba do tego doliczyć czynsz za ratusz – 1 200 zł. Tylko na bieżące wydatki jak widać z zestawienia ZCK pisząc kolokwialnie musi „dorobić” prawie 40 tys. zł. Gwoli ścisłości budżet ZCK po stronie wydatków składa się jeszcze z takich pozycji jak: zużycie materiałów ( środki czystości, materiały biurowe , wyposażenie) - 20 000 zł, kosztów działalności programowej ( skład i druk Głosiciela, organizacja imprez, działalność zespołów artystycznych, w tym ich udział w koncertach, festiwalach, przeglądach -  „Gwoździec” oraz SOD „Filipowice) - 69 000 zł, drobne naprawy i konserwacja urządzeń - 6 000 zł. Lekko licząc trzeba po zsumowaniu wydatków jeszcze skądś pozyskać prawie 140 tys. zł. Takie są, liczone bardzo oszczędnie, realia. ZCK nie ma innego wyjścia i żeby coś zrobić, musi wystarać się o środki z zewnątrz bądź zarabić na usługach, reklamie w mediach (Zakliczyninfo, Głosiciel) i to robi. Proszę zapytać w LGD Dunajec - Biała jaka instytucja kultury spośród czterech gmin wchodzących w skład LGD jest liderem w pozyskiwaniu środków ? Odpowiedź - ZCK. Przy ilu instytucjach kultury w sąsiedztwie działa stowarzyszenie wspierające i współfinansujące działalność Ośrodka czy Centrum ? Odpowiedź - ZCK. Ile gmin w ostatnich latach zmodernizowało, a często i doposażyło swoje ośrodki kultury w nowe obiekty ? Odpowiedź - wszystkie poniżej wymienione w rankingu oprócz pozycji nr 11. 

Teraz mogę zaprosić czytelników Zakliczyninfo do sąsiedzkiego rankingu dotacji dla instytucji kultury – dotacja budżetowa na rok 2016 dotyczy tylko ośrodków i centrów kultury bez bibliotek:

1. Centrum Animacji Kulturalnej Gminy Tarnów (nie miasta Tarnów) – dotacja gminy -  1 mln 162 tys. 987 zł.
2. Dom Kultury w Tuchowie – dotacja gminy – 910 tys. zł.
3. Gminne Centrum Kultury w Żabnie – dotacja gminy - 766 tys. zł.
4. Dębińskie Centrum Kultury - dotacja gminy Dębno - 670 tys. zł.
5. Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Czchowie – dotacja gminy - 655 tys. zł.
6. Centrum Kultury, Sportu i Promocji Gminy Pleśna – dotacja gminy - 625 tys. zł.
7. Ośrodek Kultury w Ryglicach – dotacja gminy - 550 tys. zł.
8. Gminny Ośrodek Kultury Gródek nad Dunajcem – dotacja gminy - 523 tys. zł.
9. Gminny Ośrodek Kultury w Wojniczu – dotacja miasta i gminy - 496 570 zł.
10. Centrum Kultury i Promocji Gminy Ciężkowice – dotacja gminy 491 200 zł.
11. Zakliczyńskie Centrum Kultury – dotacja gminy – 465 tys. zł

Jeszcze w 2010 roku, gdyby taki ranking zbudować, to Zakliczyńskie Centrum plasowałoby się gdzieś w środku tabeli, rok później zaliczyliśmy ostry spadek. Gwoli sprawiedliwości, pojawiło się światełko w kulturalnym tunelu dotacyjnym, a mianowicie Rada Miejska w Zakliczynie zamierza uchwalić w budżecie na 2016 rok 40 tys. zł na rozpoczęcie modernizacji sali im. Spytka Jordana w ratuszu. Burmistrz Dawid Chrobak obiecuje, że jeśli tylko pojawi się możliwość pozyskania środków na modernizację sali im. S. Jordana, to prace będą kontynuowane. Na tym nam nawet bardziej zależy niż na kilku lub kilkunastu tysiącach więcej dotacji do budżetu ZCK, bo jak będziemy mieli możliwość na czymś zarobić, to lepsze to, niż jałmużna. Jak mawiają Chińczycy: "...Głodnemu daj wędkę a nie rybę, bo rybę zje i będzie znów głodny..."